Saccarozo: Chi tiết lý thuyết + bài tập thực hành và đáp án

Saccarose được biết đến với nhiều tên gọi như đường, đường ăn, đường cát, đường trắng,… đóng vai trò quan trọng trong khẩu phần dinh dưỡng hàng ngày của con người. Bài viết dưới đây sẽ trình bày lý thuyết chi tiết cùng với một số bài tập thực hành và đáp án về chất này

Định nghĩa sucrose

Sucrose hay sucrose là một disacarit (glucose + fructose) có công thức phân tử C12H22O11.

Nó còn có tên khác là α-D-glucopyranozyl-(1→2)-β-D-fructofuranoside (kết thúc bằng “oside” vì nó không phải là đường khử). Nó được biết đến rộng rãi nhờ vai trò của nó trong dinh dưỡng con người và vì nó được hình thành trong thực vật (theo Wikipedia).

Saccarose có nhiều tên gọi khác nhau như: Sugar (đường có độ tinh khiết cao), đường ăn, đường cát, đường trắng, đường nâu (đường có tạp chất màu), đường mía (đường trong thân cây mía), đường phèn (đường ở dạng kết tinh). ), đường củ cải (đường trong củ cải đường), đường cọ (đường trong cây cọ) hoặc đơn giản là đường.

Đường saccharose được cấu tạo từ 1 alpha – glucose và 1 beta – fructose thông qua liên kết 1,2-glycosid.

Do gốc glucose đã liên kết với gốc fructose nên cấu trúc phân tử sẽ không còn nhóm chức aldehyd mà chỉ còn tính chất của rượu đa chức.

Trạng thái tự nhiên của sucrose

Sucrose có nhiều trong thực vật như mía, củ cải đường, thốt nốt… Nồng độ sucrose trong nước mía có thể lên tới 13%.

Tính chất vật lý của sucrose

Saccharose là một loại đường được tìm thấy tự nhiên trong mía, củ cải đường hoặc hoa cọ. Sau khi chế biến, Saccarozo sẽ tồn tại dưới nhiều dạng khác nhau. Cụ thể: đường xay, đường kính, đường phèn…

Nói chung, sucrose có các tính chất vật lý điển hình sau:

• Sucrose là một dạng đường kết tinh. Chúng không màu, không mùi và có vị ngọt, tan rất nhiều trong nước, đặc biệt tan trong nước nóng.

• Sucrose có thể tan chảy ở nhiệt độ 180 độ C.

• Saccarose tan chảy và phân hủy ở nhiệt độ 186°C để tạo ra caramen và khi đốt cháy sẽ tạo ra carbon, carbon dioxide và nước. Nước có thể phá vỡ cấu trúc của sucrose thông qua quá trình thủy phân, tuy nhiên quá trình này diễn ra rất chậm và do đó sucrose có thể tồn tại trong dung dịch nhiều năm gần như không thay đổi. Tuy nhiên, nếu thêm enzyme sucrose thì phản ứng sẽ diễn ra nhanh chóng.

Tính chất hóa học của sucrose

Vì không có nhóm chức aldehyd nên sucrose không có tính khử như glucose nhưng sucrose có tính chất của rượu đa chức. Mặt khác, do bao gồm hai monosacarit nên sucrose có phản ứng thủy phân.

Phản ứng thủy phân

Phản ứng quan trọng của sucrose là thủy phân trong môi trường axit. Khi đun nóng dung dịch sucrose với axit vô cơ làm chất xúc tác, sucrose bị thủy phân thành glucose và fructose.

phương trình:

Xem thêm : 400+ tên tiếng Anh bắt đầu bằng chữ C cho nam nữ HOT nhất hiện nay

C12H22O11 + H2O (nhiệt độ, H+) → C6H12O6 + C6H12O6

Sucrose glucose fructose

Phản ứng thủy phân sucrose cũng xảy ra khi có chất xúc tác enzyme.

Phản ứng với Cu(OH)2

Trong dung dịch, sucrose phản ứng với Cu(OH)2 tạo thành dung dịch sucrose đồng màu xanh lam.

phương trình:

C12H22O11 + Cu(OH)2 → (C12H21O11)2Cu + 2H2O

Xem thêm:

Điều chế sucrose – Quy trình sản xuất sucrose từ mía

Hiện nay người ta chế biến đường sucrose từ mía, củ cải đường hoặc hoa cọ.

Mía có thể làm đường thô hoặc đường tinh luyện. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết quy trình sản xuất sucrose từ đường mía này. Bạn có thể tham khảo quy trình sản xuất sucrose từ mía qua các bước sau: Chiết xuất nước mía (ép thẩm thấu hoặc ép khuếch tán) → trộn đường thô → làm sạch nước mía → quá trình hóa học → quá trình lắng – xỉ → quá trình lọc → loại bỏ chất hòa tan các chất không kết tủa → khử màu → quá trình cô đặc → kết tinh đường → Quá trình ly tâm → sấy đường → sàng lọc và phân loại đường.

Ứng dụng của sucrose

Saccarozo có vai trò quan trọng đối với sức khỏe con người và đời sống hàng ngày. Ở mỗi lĩnh vực khác nhau, sucrose sẽ đóng vai trò, nhân tố nhất định.

• Đối với con người: Saccarozo có thể cung cấp năng lượng tương ứng 3,94 kcal/1g cho cơ thể con người. Loại đường này cũng được tiêu hóa khá nhanh và có thể kiểm soát lượng thức ăn nạp vào, tránh tình trạng béo phì. Bên cạnh đó, sucrose còn được dự trữ như một nguồn năng lượng để dự trữ và sử dụng khi cơ thể cần đường ngay lập tức.

• Đối với ngành thực phẩm: Saccarozo là nguyên liệu đặc biệt quan trọng. Nó được coi là chất tạo ngọt hoặc thành phần chính trong bánh kẹo, nước giải khát… Ngoài ra, sucrose còn được dùng để phủ gương, bình giữ nhiệt.

• Trong lĩnh vực y tế: Saccarozo được dùng làm thuốc điều trị, kiểm soát, phòng ngừa và cải thiện các bệnh hoặc hội chứng như rát lưỡi, ho,… Đây cũng là nguyên liệu để pha chế. làm thuốc

Bài tập về sucrose SGK Hóa học lớp 9 có lời giải chi tiết

Từ những lý thuyết chi tiết về sucrose trên, các em có thể vận dụng kiến ​​thức đó để giải một số bài tập cơ bản trong SGK hóa học lớp 9 sau đây.

Giải bài 1, trang 155, SGK Hóa học lớp 9

Khi pha đồ ​​uống với đá, mọi người có thể làm như sau:

a) Thêm đá vào nước, thêm đường rồi khuấy đều.

b) Cho đường vào nước, khuấy cho tan rồi cho đá vào.

Xem thêm : Hướng dẫn đặt tên tiếng anh đi du học và gợi ý những cái tên độc đáo nhất

Câu trả lời được đề xuất:

Cách b là đúng vì không cho thêm nước đá thì đường sẽ dễ tan hơn do nhiệt độ của nước trong cốc chưa giảm (Nhiệt độ càng cao thì đường càng dễ tan).

Giải bài 2, Hóa 9, SGK trang 155

Viết các phương trình hóa học trong sơ đồ chuyển đổi sau:

Sucrose → Glucose → Rượu etylic.

Xem thêm : Hướng dẫn đặt tên tiếng anh đi du học và gợi ý những cái tên độc đáo nhất

Câu trả lời được đề xuất:

Phương trình hóa học:

(1) C12H22O11 + H2O → C6H12O6 + C6H12O6

(2) C6H12O6 → 2C2H5OH + 2CO2

Giải bài 3 SGK Hóa học 9 trang 155

Giải thích vì sao khi để một đoạn mía trong không khí lâu, phần ngọn của đoạn mía thường có mùi cồn etylic.

Xem thêm : Hướng dẫn đặt tên tiếng anh đi du học và gợi ý những cái tên độc đáo nhất

Câu trả lời được đề xuất:

Khi để mía ngoài không khí lâu, đường sucrose trong mía sẽ bị vi khuẩn lên men và hơi nước trong không khí chuyển hóa thành glucose, sau đó thành rượu etylic.

(1) C12H22O11 + H2O →C6H12O6 + C6H12O6

(2) C6H12O6 → 2C2H5OH + 2CO2

Giải bài 4, trang 155, SGK Hóa học lớp 9

Nêu phương pháp hóa học để phân biệt ba dung dịch sau: glucose, rượu etylic và sucrose.

Xem thêm : Hướng dẫn đặt tên tiếng anh đi du học và gợi ý những cái tên độc đáo nhất

Câu trả lời được đề xuất:

Lấy mẫu cho từng chất và đánh số thứ tự:

Cho mẫu thử phản ứng với Ag2O trong dung dịch NH3. Chất có phản ứng phủ bạc là glucose (chất màu xám dính vào thành ống nghiệm).

PTHH: C6H12O6 + Ag2O –> C6H12O7 + 2Ag (chất xúc tác: NH3)

Phần còn lại là rượu etylic và sucrose.

Cho 2 mẫu thử dung dịch HCl vào, sau đó đun nóng tiến hành phản ứng thủy phân, lấy sản phẩm thủy phân cho phản ứng với dung dịch AgNO3/NH3.

Sản phẩm tạo ra kết tủa màu trắng ban đầu là sucrose (vì sucrose thủy phân thành glucose và tham gia phản ứng bạc hóa tạo kết tủa Ag).

Nếu không có hiện tượng gì thì ban đầu là rượu etylic

Saccharose -> Glucose + Fructose (nhiệt độ)

Giải Bài 5 Hóa 9 SGK trang 155

Từ 1 tấn nước mía chứa 13% sucrose thu được bao nhiêu kg sucrose? Cho thấy hiệu suất thu hồi đường đạt 80%.

Xem thêm : Hướng dẫn đặt tên tiếng anh đi du học và gợi ý những cái tên độc đáo nhất

Câu trả lời được đề xuất:

Trong 1 tấn mía chứa 13% sucrose có: 1,13/100 = 0,13 tấn sucrose.

Khối lượng sucrose thu được: 13/100 x 80/100 = 0,104 tấn hay 104 kg.

Bài viết trên đã cung cấp chi tiết lý thuyết và một số bài tập thực hành về sucrose. Hãy chia sẻ bài viết nếu bạn thấy kiến ​​thức này hữu ích. Hãy truy cập website timhieulichsuquancaugiay.edu.vn mỗi ngày để cập nhật những kiến ​​thức thú vị về các hợp chất khác và ứng dụng của chúng trong học tập và thực hành nhé!

Nguồn: https://timhieulichsuquancaugiay.edu.vn
Danh mục: Giáo dục