Chùm sáng là gì? Có mấy loại chùm sáng?

Sự truyền ánh sáng là một trong những kiến ​​thức thú vị và đã được dạy trong chương trình vật lý lớp 7. Đây là kiến ​​thức ở Chương I – Quang học, kiến ​​thức ở chương này thường xuất hiện trong các đề thi. và là một chương khá khó trong chương trình vật lý bậc trung học cơ sở. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm thông tin về sự truyền ánh sáng và chùm sáng là gì hãy theo dõi bài viết dưới đây của timhieulichsuquancaugiay.edu.vn để biết thêm chi tiết. Hy vọng những chia sẻ của Khỉ sẽ làm bạn hài lòng.

Con đường ánh sáng thẳng

Trước khi bắt đầu bài học, các bạn có thể làm một số thí nghiệm nhỏ dưới đây để nắm rõ kiến ​​thức và hình dung bài học hôm nay.

Bạn đang xem: Chùm sáng là gì? Có mấy loại chùm sáng?

Thí nghiệm 1:

Bố trí thí nghiệm như hình minh họa

Dùng hai ống nhựa rỗng, một ống nhựa cong và một ống thẳng để quan sát dây tóc bóng đèn khi đèn pin phát sáng.

Quan sát thí nghiệm, ta thấy: Ánh sáng truyền tới mắt theo một ống thẳng (một đường thẳng).

Thí nghiệm 2:

Đặt ba tấm bìa đục lỗ như hình minh họa sao cho mắt có thể nhìn thấy dây tóc đèn pin chiếu qua cả ba lỗ A, B, C.

Đặt mắt của bạn đằng sau ba miếng bìa cứng có lỗ để bạn có thể nhìn thấy ánh sáng từ đèn pin. Nếu ba lỗ không thẳng hàng thì mắt không thể nhìn thấy ánh sáng phát ra từ đèn.

Chúng ta luồn một sợi dây qua 3 lỗ của 3 tấm bìa cứng A, B, C:

Nếu 3 lỗ A, B, C và bóng đèn nằm trên cùng một đường thẳng chứa dây dẫn thì chúng thẳng hàng.

Nếu 3 lỗ A, B, C và bóng đèn không nằm trên cùng một đường chứa dây dẫn thì chúng không thẳng hàng.

Nhận xét: Ống thẳng nhìn thấy dây tóc bóng đèn truyền thẳng tới mắt.

Kết luận: Đường đi của ánh sáng trong không khí là đường thẳng.

Kết luận trên cũng đúng với các môi trường trong suốt và đồng nhất khác như thủy tinh, nước, v.v. Vì vậy, chúng ta có thể phát biểu định luật truyền thẳng của ánh sáng như sau:

Định luật truyền ánh sáng thẳng: Trong môi trường trong suốt và đồng nhất, ánh sáng truyền theo đường thẳng.

Ví dụ: Nhật thực toàn phần (hoặc một phần) được quan sát ở nơi bóng của Mặt trăng nằm trên Trái đất. Nhật thực xảy ra khi mặt trời, mặt trăng và trái đất nằm trên một đường thẳng hoặc gần như thẳng hàng. Nhật thực là do mặt trăng chặn ánh sáng mặt trời chiếu tới trái đất.

Chùm tia sáng là gì?

Một tia sáng là gì?

Tia sáng là một đường ánh sáng được biểu diễn bằng một đường thẳng có hướng và được xác định theo quy ước bằng một đường thẳng có mũi tên chỉ hướng.

Ví dụ: Ánh sáng laser, ánh sáng xuyên qua cây cối vào buổi sáng sớm,…

Chùm ánh sáng là gì?

Trong thực tế, chúng ta không thể nhìn thấy một tia sáng mà chỉ thấy một chùm ánh sáng gồm nhiều tia sáng.

Vậy ta định nghĩa nó như sau: Một chùm ánh sáng gồm nhiều tia sáng cấu thành

Một chùm ánh sáng hẹp gồm nhiều tia sáng song song có thể coi là một tia sáng.

Có những loại chùm sáng nào?

Có 3 chùm sáng thông dụng: Chùm sáng song song, chùm sáng hội tụ và chùm sáng phân kỳ.

Chùm tia sáng song song

Chùm sáng song song là chùm sáng gồm các tia sáng không giao nhau trên đường đi của chúng.

Ví dụ: Đèn pin (cấu trúc của bóng đèn pin có dạng lồi, nhưng do đèn pin có ánh sáng pha nên ánh sáng được chuyển từ chùm sáng phân kì thành chùm sáng song song).

Chùm tia sáng hội tụ

Chùm sáng hội tụ là chùm sáng gồm các tia sáng giao nhau trên đường đi của chúng.

Ví dụ: Kính lúp (mỗi chùm ánh sáng đi qua kính lúp đều trở thành chùm sáng tập trung nên khi để kính lúp ngoài nắng một thời gian sẽ xuất hiện hiện tượng cháy).

Chùm tia sáng phân kỳ

Chùm ánh sáng phân kỳ là chùm ánh sáng bao gồm các tia sáng tỏa ra rộng rãi trên đường đi của chúng.

Ví dụ: Mặt trời

Cách vẽ chùm tia sáng

Xem thêm : Cách phát âm j trong tiếng Anh chuẩn bản xứ (Audio + VD)

Chùm sáng hội tụ: Vẽ hai đường thẳng cắt nhau tại 1 điểm rồi vẽ mũi tên chỉ chiều của nguồn sáng.

Chùm sáng phân kỳ: vẽ hai đường thẳng loe rộng về phía cuối rồi vẽ mũi tên chỉ hướng của nguồn sáng.

Chùm sáng song song: vẽ hai đường thẳng song song rồi vẽ mũi tên chỉ hướng của nguồn sáng.

Ứng dụng của chùm ánh sáng

Những ứng dụng của chùm ánh sáng luôn hiện diện trong cuộc sống của chúng ta thông qua những vật thể, hiện tượng khác nhau. Ứng dụng phổ biến của chùm ánh sáng đơn giản trong đời sống bao gồm:

• Ứng dụng của chùm tia song song: đèn pin, dây tóc bóng đèn, đèn xe, đèn phẫu thuật trong bệnh viện, v.v.

• Ứng dụng của chùm sáng phân kỳ: ánh sáng của thanh sắt được chiếu sáng bởi mặt trời, mặt trời, đèn học, ngọn lửa,…

• Ứng dụng của chùm sáng hội tụ: chùm sáng song song đi qua gương cầu lõm, chùm sáng phản xạ là chùm sáng hội tụ như: kính hiển vi điện tử, chùm tia laser, kính lúp,…

Xem thêm: Ánh sáng là gì? Tìm hiểu về ánh sáng từ A-Z

Giải đáp một số câu hỏi về chùm sáng

Bạn có tự tin rằng mình đã nắm vững toàn bộ kiến ​​thức cơ bản của bài học này? Hãy bắt đầu với Khỉ với các bài tập liên quan đến sự truyền ánh sáng.

Câu 1: Chọn câu đúng

A. Chùm sáng song song gồm các tia sáng cắt nhau trên đường đi của chúng

B. Chùm sáng càng đi xa thì càng rộng gọi là chùm sáng phân kì

C. Chùm sáng phát ra từ bóng đèn tròn là chùm sáng hội tụ

D. Chùm sáng phát ra từ bóng đèn dài là chùm sáng song song

Câu 2: Điền từ thích hợp vào chỗ trống

Một. Các chùm ánh sáng song song bao gồm các tia sáng … (1) … trên đường đi của chúng.

b. Một chùm ánh sáng hội tụ bao gồm các tia sáng … (2) … trên đường đi của chúng.

c. Các chùm ánh sáng phân kỳ bao gồm các tia sáng … (3) … trên đường đi của chúng.

Thứ tự 1, 2, 3 là:

A. Giao nhau, không giao nhau, bùng ra

B. Giao nhau, loe ra, không giao nhau

C. Không giao nhau, giao nhau, bùng ra

Câu 3: Chọn phát biểu đúng về “Định luật truyền thẳng của ánh sáng”

A. Trong môi trường trong suốt và biến thiên, ánh sáng truyền theo đường thẳng

B. Trong môi trường trong suốt và đồng nhất, ánh sáng truyền theo đường thẳng

C. Trong môi trường trong suốt và không đổi, ánh sáng truyền theo một đường cong

D. Trong môi trường trong suốt và biến đổi, ánh sáng truyền qua đi theo một đường cong

Câu 4: Chọn câu sai

A. Tia sáng là đường đi của ánh sáng. Đường đi của tia sáng giữa hai điểm là đường đi ngắn nhất của hai điểm đó

B. Chùm tia phân kì là chùm tia sáng cắt nhau trên đường đi của chúng

C. Nguồn sáng là vật tự phát ra ánh sáng

D. Vật sáng bao gồm nguồn sáng và vật được chiếu sáng

Xem thêm : 11 phụ âm ghép trong tiếng Việt và cách phát âm chuẩn

Câu 5: Chọn một phát biểu sai về đường đi của tia sáng:

A. Trong môi trường trong suốt nhưng không đồng nhất, ánh sáng không truyền theo đường thẳng

B. Trong môi trường trong suốt và đồng nhất, ánh sáng truyền theo đường thẳng

C. Tia sáng là đường ánh sáng truyền theo đường thẳng có mũi tên chỉ hướng

D. Trong môi trường trong suốt nhưng không đồng nhất, ánh sáng luôn truyền theo đường thẳng

Câu 6: Hình vẽ nào biểu thị tia sáng trong các hình dưới đây?

MỘT.

B.

C.

D.

Câu 7: Có 6 người A,B,C,D,E,G ở trong một căn phòng cách nhau bởi một bức tường có lỗ. Vui lòng cho chúng tôi biết ai trong số các bạn sẽ có thể nhìn thấy nhau:

A. A và G sẽ gặp nhau

B.B và E sẽ gặp nhau

C.A và D sẽ gặp nhau

D.C và D sẽ gặp nhau

Hướng dẫn trả lời:

Câu hỏi 1:

Đáp án: B. Chùm sáng càng đi xa thì càng rộng gọi là chùm sáng phân kì

Câu hỏi 2:

Đáp án: C. Không giao nhau, giao nhau, loe ra

Câu hỏi 3:

Trả lời: B. Trong môi trường trong suốt và đồng nhất, ánh sáng truyền theo đường thẳng

Câu hỏi 4:

Trả lời: B. Chùm tia phân kì là chùm tia sáng cắt nhau trên đường đi của chúng

Câu hỏi 5:

Trả lời: D. Trong môi trường trong suốt nhưng không đồng nhất, ánh sáng luôn truyền theo đường thẳng.

Câu hỏi 6:

Trả lời: A

Câu hỏi 7:

Ta có: Trong môi trường trong suốt và đồng nhất, ánh sáng truyền theo đường thẳng

A – A, G bị tường chắn

B – B, E bị tường chắn

C – A, D bị chặn bởi một bức tường

D – C, D có thể nhìn thấy nhau vì không bị tường chắn

Đáp án: D.C và D sẽ gặp nhau

Trên đây là những kiến ​​thức được chia sẻ về chùm sáng là gì và những ứng dụng thực tế của chùm sáng trong đời sống hàng ngày. Hy vọng dựa trên những chia sẻ trên các bạn có thể hoàn toàn tự tin làm các bài tập liên quan một cách chính xác và hiệu quả. Ngoài ra, hãy theo dõi những kiến ​​thức cơ bản để có thể cập nhật những bài học bổ ích một cách nhanh nhất.

Nếu thấy bài viết hữu ích hãy nhấn vào nút “chia sẻ bài viết” bên dưới để bạn bè cùng đọc bài viết này nhé. Hãy để timhieulichsuquancaugiay.edu.vn đồng hành cùng bạn trong suốt quá trình học tập.

Nguồn: https://timhieulichsuquancaugiay.edu.vn
Danh mục: Giáo dục