Cách đo thể tích vật rắn không thấm nước – Kiến thức SGK vật lý 6

Bạn đã bao giờ thắc mắc làm thế nào để biết thể tích của một vật bất kỳ như một hòn đá, một viên sỏi, một chiếc khóa…? Đây đều là những vật thể rắn không thấm nước nên chúng ta có thể xác định thể tích của chúng thông qua việc đo thể tích. Bài viết dưới đây hướng dẫn 2 cách đơn giản để đo thể tích vật rắn không thấm nước. Hãy cùng tìm hiểu ngay dưới đây.

Bảng đơn vị đo thể tích và cách chuyển đổi đơn vị đo

Việc đo thể tích của vật rắn không thấm nước phải dựa vào đơn vị đo chuẩn. Đơn vị đo luôn phải gắn liền với việc đo thể tích của vật rắn. Vậy bảng dưới đây cung cấp đầy đủ các đơn vị đo và cách chuyển đổi đơn vị đo

Bạn đang xem: Cách đo thể tích vật rắn không thấm nước – Kiến thức SGK vật lý 6

Bảng đơn vị đo thể tích chất lỏng dưới đây giúp bạn dễ dàng chuyển đổi, tính toán khi gặp những con số quá lớn. Bởi vì có những trường hợp học sinh biết đo thể tích của vật rắn nhưng việc chuyển đổi sai vẫn dẫn đến kết quả cuối cùng không chính xác. Vậy hãy lưu ngay bảng chuyển đổi đơn vị đo thể tích dưới đây nhé.

Cách chuyển đổi đơn vị đo thể tích:

Qua bảng trên ta thấy:

• Mỗi đơn vị thể tích liền kề lớn hơn hoặc nhỏ hơn nhau 1000 lần
• Nếu đổi đơn vị âm lượng từ đơn vị lớn hơn sang đơn vị nhỏ hơn liền kề thì chúng ta nhân số đó với 1000. Ví dụ: 2 m³ = 2×1000 = 2000 dm³
• Nếu đổi đơn vị thể tích từ số nhỏ hơn sang số lớn hơn liền kề thì chúng ta chia số đó cho 1000. Ví dụ: 1000 cm³ = 1 dm³
• Thứ tự đơn vị đo từ lớn nhất đến nhỏ nhất theo thứ tự từ trái sang phải như hình trên (m³> dm³ > cm³ > mm³)

Một số công thức chuyển đổi khác cần nhớ:

1 lít = 1 dm³, 1 ml = 1 cm³ (còn gọi là 1cc)

1 L = 1000 ML

1 L = 1000 cm³; 1 cm³= 0,001 L

1 L = 1 dm³

1 L = 0,001 m³, 1 m³ = 1000 L

Cách đo thể tích vật rắn không thấm nước và chìm trong nước

Để đo thể tích của một vật rắn, không thấm nước, chúng ta cần có dụng cụ đo và biết cách đo. Hãy cùng tìm hiểu về 2 phần này dưới đây.

Thiết bị chống nước để đo thể tích vật rắn

Phân biệt hai loại dụng cụ đo: bình tràn và bình chia độ

Tương tự: Cả hai đều là dụng cụ đo thể tích các vật thể và chất lỏng dùng trong phòng thí nghiệm.

Khác biệt:

Bể tràn

• Khi vật có kích thước lớn hơn bình chia độ người ta dùng bình tràn để đo thể tích

• Bình tràn có dạng hình trụ, trên thân có vòi nhỏ. Khi thể tích nước dâng lên cao hơn vòi trên bình, nước sẽ tràn qua vòi.

Lính vảy

+ Ống chia độ: Dạng hình trụ, cốc làm bằng nhựa hoặc thủy tinh, có chia độ thể tích trên thân, miệng ống có vòi. Có một nhà thờ nhỏ và một hiệp hội nhỏ

+ Cốc chia độ: Cốc nhựa hoặc thủy tinh, có vạch chia độ, miệng có vòi. Dùng để đo khối lượng lớn.

Xem thêm : Dạy bơi cho bé 5 tuổi và những lưu ý cần thiết cho ba mẹ

+ Bình tam giác: Bình thủy tinh, hình nón, miệng không có vòi. Có đường phân chia thể tích trên thân. Thường dùng để đựng dung dịch hóa chất.

+ Bình cầu. Hình dạng thủy tinh, hình cầu. Có đường phân chia thể tích trên thân. Dùng để đựng hóa chất trong phòng thí nghiệm.

Sau khi xem xét một số dụng cụ đo thể tích có thể sử dụng, bây giờ chúng ta tiến hành đo thể tích của vật rắn.

Xem thêm: Tổng hợp kiến ​​thức về đo khối lượng từ AZ

Cách đo

Để đo thể tích của một vật rắn không thấm nước và chìm trong nước, chúng ta có thể dùng bình chia độ hoặc bình tràn.

Dùng bình chia độ

Dùng bình chia độ trong trường hợp vật rơi vào bình chia độ

Dưới đây là hình minh họa cách đo thể tích của hòn đá bằng bình chia độ có đơn vị đo là cm3

• Đầu tiên ta đổ nước vào bình chia độ đến vạch 150 cm3
• Nhúng đá vào bình chia độ. Lưu ý vật rắn khi đo phải có kích thước vừa với bình chia độ.
• Quan sát thấy thể tích trong bình sau khi thả hòn đá tăng lên 200 cm3

Ta tính được thể tích của hòn đá = thể tích nước dâng lên sau khi thả vật vào bình chia độ – thể tích nước ban đầu trong bình

Hoặc thể tích của hòn đá là: 200 – 150 = 50 cm3

Kết luận: Để đo thể tích của một vật rắn, không thấm nước, chúng ta nhúng vật đó vào chất lỏng đựng trong bình. Thể tích của chất lỏng dâng lên bằng thể tích của vật.

Công thức tính thể tích của vật rắn khi đo bằng bình chia độ

Vật V: Thể tích của vật rắn cần đo

V2: Tổng thể tích nước và vật khi thả vật vào bình chia độ.

V1: Thể tích nước ban đầu

Sử dụng bình tràn

Sử dụng bình tràn trong trường hợp vật không vừa với bình chia độ. Ví dụ, làm thế nào để bạn đo thể tích của một hòn đá khi nó không vừa với ống trụ chia độ?

Để tiếp tục đo, chúng ta cần thay thế bằng bình chứa tràn.

Dưới đây là hình minh họa cách đo thể tích của một hòn đá bằng chai tràn:

• Bước đầu tiên là đổ nước đầy bình lên đến miệng bình tràn
• Bước 2, Thả đá vào bể tràn. Khi nước tràn ra ngoài, bạn nhớ hứng lượng nước đó vào bình chứa hoặc bình chia độ, tuyệt đối không để nước tràn ra ngoài (sẽ cho kết quả không chính xác).
• Bước 3, thể tích nước tràn thu vào thùng (hoặc khi cho vào bình chia độ để xem dung tích) chính là thể tích của vật rắn.

Kết luận:

Khi vật rắn không vừa với ống đong chia độ thì thả vật vào ống đong tràn. Thể tích chất lỏng đổ ra bằng thể tích của vật

Công thức tính thể tích chất rắn khi dùng bể tràn

(Voverflow: Lượng nước tràn ra khỏi bể)

Cẩn thận khi đo thể tích vật rắn không thấm nước

Khi đo thể tích vật rắn không thấm nước, để có kết quả chính xác nhất chúng ta cần lưu ý một số điểm chính như sau:

• Trong trường hợp sử dụng bình chứa tràn, hãy nhớ đổ đầy nước đến miệng bình. Nếu đổ quá ít thì lượng nước tràn ra ngoài sẽ ít hơn. Dẫn đến thể tích tràn không phù hợp với thể tích của vật cần đo.
• Khi nước tràn vào thùng, bạn cần đổ vào bình chia độ để biết thể tích của vật. Chú ý đổ hết nước sao cho nước không tràn ra khỏi bình chứa ra bình chia độ.
• Trường hợp vật nhỏ hơn bình chia độ thì ta nên dùng bình chia độ để đo, điều này giúp quá trình đo trở nên đơn giản hơn
• Trường hợp vật lớn hơn bình chia độ thì nên dùng bình chia độ (đồng thời dùng bình chia độ để đo lượng nước tràn).

Bài tập đo thể tích vật rắn không thấm nước

Bài 1: Người ta dùng bình chia độ ghi thể tích đến 100 cm3 chứa 20 cm3 nước để đo thể tích của một hòn đá. Khi thả hòn đá vào bình, mực nước trong bình dâng lên đến vạch 55 cm3. Tính khối lượng của hòn đá.

Trả lời:

Thể tích nước ban đầu trong bể là V1 = 20 cm3

Sau khi cho đá vào thì nước dâng lên V2 = 55 cm3

Vậy thể tích của hòn đá là: V2 – V1 = 55 – 20 = 35 cm3

Bài 2: Khi dùng chai chống tràn, thùng chứa để đo thể tích của một vật rắn không thấm nước, người ta xác định thể tích của vật đó như thế nào?

A. Đo thể tích bình tràn

B. Đo thể tích thùng chứa

C. Đo thể tích nước tràn từ bình tràn vào bình chứa

D. Đo thể tích nước còn lại trong bể

Đáp án: C

Bài 3: Đo thể tích của viên sỏi 15 cm3. Bình chia độ nào sau đây phù hợp nhất?

A. Chai có GDH 250 ml và DCNN 10 ml

B. Chai có 100 ml GHĐ và 2 ml DCNN

C. Chai có GDH 250 ml và DCNN 5 ml

D. Chai có 100 ml GHĐ và 1 ml DCNN

Trả lời: D

Bài 4: Điền từ thích hợp vào ô trống

a, (1)………… vật đó vào trong chất lỏng chứa trong bình chia độ. Thể tích của phần chất lỏng………..(2) bằng thể tích của vật.

b, Khi một vật rắn không lọt vào bình chia độ thì…….(3)…vật đó đi vào bình tràn. Thể tích của phần chất lỏng…(4)…… bằng thể tích của vật.

Trả lời:

1 – Thả

2 – đề nghị lên

3 – bồn rửa

4 – tràn

Như vậy trên đây là những kiến ​​thức về đo thể tích vật rắn không thấm nước. Qua bài học này học sinh sẽ hiểu được cách đo thể tích của vật rắn bằng hai cách: dùng bình chia độ và bình tràn. Tìm hiểu những điều cần lưu ý khi đo. Hiểu được bản chất của phép đo này, bạn sẽ dễ dàng áp dụng nó vào các bài tập luyện tập. Ngoài ra, học sinh nên luyện nhiều bài tập ngay trong sách giáo khoa Vật lý để nắm vững phần này hơn. Khỉ chúc bạn học tốt.

Nguồn: https://timhieulichsuquancaugiay.edu.vn
Danh mục: Giáo dục