Ảnh ảo là gì? Sự khác nhau giữa ảnh ảo và ảnh thật

Không chỉ trong những bài học lý thuyết mà trong cuộc sống hàng ngày chúng ta ít nhiều sẽ nghe thấy thuật ngữ ảnh ảo. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể hiểu rõ ràng ảnh ảo là gì. Bài viết dưới đây sẽ tóm tắt toàn bộ khái niệm, tính chất, đặc điểm và sự khác biệt giữa ảnh ảo và ảnh thật, giúp bạn đọc tích lũy thêm nhiều kiến ​​thức bổ ích.

Ảnh ảo là gì?

Ảnh ảo là ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng và không hứng được trên màn hứng.

Bạn đang xem: Ảnh ảo là gì? Sự khác nhau giữa ảnh ảo và ảnh thật

Đặc điểm của ảnh của vật tạo bởi gương phẳng

Sau đây là những đặc điểm của ảnh tạo bởi gương phẳng:

• Là ảnh ảo không hứng được trên màn chắn

• Kích thước hình ảnh: lớn như thật

• Khoảng cách từ vật đến gương bằng khoảng cách từ gương đến ảnh. Nói cách khác, ảnh đối xứng với vật trong gương.

Ghi chú

• Tập hợp ảnh của tất cả các điểm thuộc một vật gọi là ảnh của vật đó.

• Các tia sáng đi từ điểm sáng S tới mặt gương phẳng sẽ tạo cho tia phản xạ một đường đi dài qua ảnh ảo S'.

Đặc điểm của ảnh của vật tạo bởi gương cầu lồi

Dưới đây là đặc điểm của ảnh tạo bởi gương cầu lồi:

• Là ảnh ảo không hứng được trên màn chắn

• Kích thước ảnh: Nhỏ hơn thực tế

Đặc điểm của ảnh của vật tạo bởi gương cầu lõm

Nêu đặc điểm của ảnh tạo bởi gương cầu lõm:

• Đó là ảnh ảo và không hứng được trên màn chắn.

• Kích thước ảnh: Luôn lớn hơn vật.

Cách vẽ ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng

Để giúp các bạn hiểu rõ hơn về sự hình thành ảnh ảo qua gương phẳng, timhieulichsuquancaugiay.edu.vn sẽ hướng dẫn các bạn các bước vẽ ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng.

Trước hết, muốn vẽ ảnh ảo của một vật bất kỳ tạo bởi gương phẳng, ta vẽ ảnh các điểm đặc biệt trên ảnh. Sau đó, chúng ta kết nối tất cả các pixel trước đó để tạo ra hình ảnh hoàn chỉnh của đối tượng.

Chúng ta sẽ áp dụng định luật phản xạ ánh sáng để vẽ hình ảnh

• Trong quá trình vẽ ảnh, các tia sáng từ một điểm S cho trước sẽ có tia phản xạ có đường đi kéo dài tới gương phẳng và đi qua ảnh ảo S' (pixel).

• Từ điểm sáng S vẽ hai tia tới mặt phẳng gương. Tiếp theo vẽ hai tia phản xạ tương ứng.

• Giao điểm kéo dài của hai tia phản xạ là ảnh S' của S.

Lưu ý: Bạn nên chọn tia tới đặc biệt để vẽ, thông thường đó sẽ là tia vuông góc với mặt phẳng gương và để tia phản xạ dội ngược trở lại.

Cách vẽ ảnh của một vật qua gương cũng giống như cách vẽ ảnh của một điểm sáng S qua gương phẳng. Chỉ cần lấy điểm đối xứng để tạo thành ảnh của vật thể hoàn chỉnh.

So sánh ảnh ảo và ảnh thật

Ảnh ảo và ảnh thật là những dạng khác nhau của vật thật. Sự khác biệt chính giữa ảnh ảo và ảnh thật là ở cách chúng được tạo ra. Nếu ảnh ảo chỉ xuất hiện khi có tia sáng phân kỳ thì ảnh thật được tạo ra nhờ tia sáng hội tụ.

Ngoài ra, có thể thu được ảnh thật bằng gương lõm hoặc thấu kính hội tụ với điều kiện chúng ta đặt màn và nguồn sáng trên cùng một mặt phẳng. Ảnh thật lớn hơn, nhỏ hơn hoặc bằng vật tùy thuộc vào vị trí của vật.

Ngược lại, có thể thu được ảnh ảo tại giao điểm của các tia phân kì. Không giống như ảnh thật, ảnh ảo không hứng được trên màn chắn. Ảnh ảo được hình thành khi chiếu chùm tia sáng tới bề mặt của gương cầu lồi hoặc thấu kính phân kỳ.

Bài tập về ảnh ảo trong sách giáo khoa có lời giải

Dưới đây là một số câu hỏi trắc nghiệm về hình ảnh ảo giúp các bạn củng cố kiến ​​thức và nhớ bài lâu hơn.

Bài 1: Phát biểu nào sau đây đúng?

A. Ảnh của một vật qua gương phẳng luôn nhỏ hơn vật.

B. Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng có thể lớn hơn vật tùy thuộc vào vị trí của vật trước gương.

C. Nếu đặt màn ảnh vào vị trí thích hợp, vật ở trước gương thì chúng ta có thể thu được ảnh của vật tạo bởi gương phẳng.

D. Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng luôn cùng kích thước với vật.

Hồi đáp:

• Ảnh tạo bởi gương phẳng không hứng được trên màn chắn ⇒ Đáp án C sai.

• Ảnh tạo bởi gương phẳng có kích thước bằng vật ⇒ Đáp án A và B sai.

• Câu trả lời đúng: D

Xem thêm : Sách toán phát triển năng lực lớp 3 có thực sự hiệu quả

Bài 2: Một người cao 1,7m đứng trước gương phẳng, đặt ảnh cách gương 1,8m. Người đó cách gương bao xa?

A. 3,5m

B. 3,2m

C. 1,8m

D. 1,7m

Trả lời: Vì khoảng cách từ ảnh đến gương bằng khoảng cách từ vật đến gương. Nói cách khác, ảnh và vật đối xứng với nhau qua mặt phẳng gương. Vậy người đứng cách gương 1,8m Đáp án đúng là: C.

Bài 3: Khi nào ta có thể nhìn thấy ảnh S' của một điểm sáng S đặt trước gương phẳng?

A. Khi hình ảnh S' ở trước mắt chúng ta.

B. Khi S' là nguồn sáng

C. Khi không có vật cản sáng giữa mắt và ảnh S'.

D. Khi mắt nhận tia phản xạ có nguồn gốc từ điểm sáng S.

Hồi đáp:

• Để nhìn thấy một vật thì tia sáng phát ra từ vật đó phải tới mắt người.

• Để nhìn thấy ảnh của một vật qua gương, mắt phải nhận được tia phản xạ của tia tới có nguồn gốc từ điểm sáng S.

⇒ Đáp án đúng: D.

Bài 4: Tại sao ta đặt ảnh ảo ở vị trí ảnh ảo S' của điểm sáng S do gương phẳng tạo ra nhưng không chụp được ảnh trên màn?

A. Vì ảnh ảo là nguồn sáng.

B. Vì chùm tia phản xạ là chùm tia phân kỳ không hội tụ trên màn.

C. Vì ảnh ảo là vật sáng.

D. Vì khoảng cách từ ảnh đến gương bằng khoảng cách từ vật đến gương.

Trả lời: Ảnh ảo S' của điểm sáng S mà gương phẳng thu được là giao điểm của đường kéo dài của tia sáng phản xạ trên gương. Do đó, khi đặt ảnh ảo ở vị trí S' của điểm sáng S thì ảnh sẽ không hứng được trên màn ⇒ Đáp án đúng: B.

Bài tập 5: Đặt một điểm sáng S trước một gương phẳng, cách ảnh S' qua gương một khoảng 54cm. Ảnh S' của S tạo bởi một gương phẳng đặt cách gương một khoảng:

A. 54cm

B. 45cm

C. 27cm

D. 37cm

Hồi đáp:

Ta có: Gọi H là chân đường vuông góc kẻ từ S tới gương. S và S' đối xứng qua gương phẳng nên khoảng cách từ S đến gương bằng khoảng cách từ S' đến gương hoặc SH = S'H (1)

Theo bài toán, S' cách S 54cm

SS' = 54 cm = SH + S'H (2)

Từ (1) (2) ⇒ SS' = S'H + S'H = 2.S'H = 54 cm

⇒ S'H = 54/2 = 27cm

Vậy ảnh S' của S cách gương 27 cm

Đáp án đúng: C

Phần kết luận:

Bài viết trên đã tổng hợp tất cả kiến ​​thức để trả lời câu hỏi “Ảnh ảo là gì”. Bên cạnh đó, timhieulichsuquancaugiay.edu.vn đã so sánh sự khác biệt giữa ảnh ảo và ảnh thật, giúp người đọc hình dung rõ hơn về tính chất của hai loại ảnh và dễ dàng nhận biết trong học tập và cuộc sống. Hy vọng bạn đọc đã tích lũy được nhiều thông tin hữu ích cho mình, nâng cao kết quả học tập cũng như kỹ năng ứng dụng lý thuyết vào thực tế đời sống.

Bạn đọc có thể tham khảo thêm các bài viết khác ở phần kiến ​​thức cơ bản

Nguồn: https://timhieulichsuquancaugiay.edu.vn
Danh mục: Giáo dục